Cmentarz żydowski w Volare

Na północno-wschodnich obrzeżach Wolar, obok cmentarza miejskiego, znajduje się cmentarz żydowski. Jego historia nie jest zbyt długa, został założony pod koniec II wojny światowej i pochowano na nim 95 kobiet pochodzenia żydowskiego, które nie doczekały końca wojny. Kobiety zmarły lub zostały zamordowane podczas marszu śmierci, który prowadził z Polski przez obóz w bawarskim mieście Helmbrechts z powrotem do Czech.

Marsz dotarł do Volary 4 maja 1945 roku, a z pierwotnej liczby 1170 więźniarek, które zostały zmuszone do odbycia pieszej podróży zaledwie dwa dni przed przybyciem armii amerykańskiej do Helmbrechts, tylko sto kobiet kontynuowało swoją drogę. Tylko 52 kobiety przeżyły. Cmentarz żydowski w Wolarach został założony, gdy 11 maja 1945 r. amerykańscy żołnierze znaleźli ciała 95 kobiet w kilku masowych grobach w Wolarach i okolicach. Spośród nich 22 zmarły z niedożywienia, a reszta została zastrzelona przez nazistowskich strażników. Armia amerykańska zmusiła schwytanych Niemców do ekshumacji ciał. Następnie zorganizowano dla nich odpowiedni pogrzeb, w którym musieli uczestniczyć miejscowi niemieccy cywile, aby zrozumieć, co się wokół nich dzieje.

Wewnątrz znajdują się granitowe nagrobki z wyrytymi nazwiskami ofiar w regularnych rzędach. Pomiędzy rzędami znajdują się ścieżki, a surowość cmentarza ożywia zadbana zieleń. W 1956 roku odsłonięto tu pomnik upamiętniający ofiary nazizmu - uczestników Marszu Śmierci, jednak po około dwudziestu latach został on usunięty. Cmentarz otoczony jest kamiennym murem, który został zbudowany w 1962 roku, kiedy to cmentarz został również tarasowany. W 1963 roku cmentarz został uznany za zabytek kultury.

Od 1974 r. na podwyższeniu przed cmentarzem żydowskim stoi rzeźba Tors kobiety autorstwa rzeźbiarza akademickiego Vojtěcha Paříka. Obecny wygląd jednolitych nagrobków pochodzi z lat 1989-1990, kiedy to cmentarz został przeprojektowany według projektu architekta Vojtěcha Štorma. Od 1995 r. na cmentarzu znajduje się również nowa tablica pamiątkowa, na której po raz pierwszy wspomniano, że ofiary marszu śmierci były pochodzenia żydowskiego. Pierwotnie wspominano jedynie o ich narodowości, ale nie o tym, że byli Żydami. Niektórzy z pochowanych nie są znani, a na ścianie za bramą znajduje się tablica z nazwiskiem Grigorija Onopschenko zapisanym cyrylicą. Był to Rosjanin, który został zastrzelony pod Wolarami w 1944 r. i pierwotnie został pochowany w lesie.